O pronunciamento a favor de instaurar un MIR educativo do que hoxe falou a Conselleira de Educación Carmen Pomar desatou fai meses unha forte polémica no ámbito educativo. Desde ANPE criticamos sempre os anuncios de reformas baseadas en simples proclamas, sen estar avalados por unhas propostas estruturadas que poidan ser discutidas e negociadas nos foros lexítimos de representación, porque nese caso só contribúen a distorsionar e desvirtuar o debate e xeran o efecto contrario á súa verdadeira finalidade.
Son moitos os exemplos que tivemos na última década de anuncios de reformas que espertan grandes expectativas e logo quedan nas pavías: os sucesivos intentos de pacto educativo, o estatuto do profesorado, o libro branco da función docente, as diferentes propostas de MIR educativo expostas polo PP, o PSOE e Cidadáns, por grupos de expertos… Ao final tras moito ruído mediático, todo sigue igual. Convén pois, clarificar, para non contribuír máis á cerimonia da confusión.
De entrada, o termo MIR habería que adaptalo á nomenclatura docente. Porque existen grandes diferenzas co sector sanitario. O importante é que definamos cal é o obxectivo que se pretende con iso. E para ANPE sempre estivo moi claro: trátase de definir como vai ser a futura formación inicial dos docentes, a súa preparación específica e os requisitos para a habilitación do acceso á docencia. Pero para iso é necesario abordar no seu conxunto a situación do profesorado e o seu futuro profesional mediante un novo deseño da profesión docente, nun dobre aspecto: regular unha lei da profesión docente e un Estatuto do Profesorado, que definan como atraer aos mellores profesores ás aulas, como formalos e como regular unha carreira profesional que faga atractiva e motivadora o desempeño da súa función.
Por tanto, falaremos da habilitación para a docencia, que esa é a finalidade do chamado MIR, pero non de modo parcial, senón que hai que incardinarlo no acceso, o ingreso e no deseño dunha carreira profesional.
Outra cuestión básica é que todo se faga desde o respecto ás situacións xurídicas individualizadas e hai que dicir alto e claro que o novo modelo de habilitación docente que puidese deseñarse nunca vai afectar aos actuais docentes do sistema educativo sexan funcionarios ou interinos. Sería, se chegase a bo termo esta proposta, unha opción de futuro que en ningún caso afectaría os dereitos profesionais dos que están dentro do sistema educativo.
A idea dun sistema similar nalgúns aspectos ao MIR sanitario pretende buscar un equilibrio entre experiencia docente e formación académica, e reforzar o proceso de selección previa e o período de prácticas remuneradas dos aspirantes, cunha duración uniforme para todo o territorio nacional e podería ser un bo sistema de futuro se conseguísemos prolongalo cunha verdadeira carreira profesional. Porque necesitamos deseñar un bo modelo de acceso, xusto e motivador á vez, pero entroncado sempre no conxunto das demais reformas antes apuntadas.
A educación ten agora pendente unha gran reforma que precisa dun pacto de estado para saír da situación na que nos atopamos, tras a quebra da LOMCE.
Devandito pacto ha de servir de base para elaborar un proxecto de Lei Básica de Educación, que substitúa a lexislación vixente e que naza con vocación de estabilidade para adaptar a educación aos novos retos e esixencias dunha sociedade en continuo cambio e trasformación. E é nesa nova reforma onde hai que incardinar a situación do profesorado e o seu desenvolvemento profesional porque non esquezamos que este é o principal factor de calidade. Pero os cambios han de abordarse en profundidade, con seriedade e rigor e sen alentar debates mediáticos virtuais que só contribúen a xerar incerteza e frustración.
Mentres iso non se faga así, o MIR pode esperar.
Santiago de Compostela, 30 de decembro de 2108
